Met en over Leiko Ikemura

De in 1951 in Japan geboren kunstenaar Leiko Ikemura maakt beelden van jurken met konijnenhoofden en hoofden waaruit bomen groeien, schilderijen van kort na de schepping, en foto’s van ingedroogde bloemen in een vaas.

Vanwege de tentoonstelling ‘Leiko Ikemura – Motion of Love’ in museum De Fundatie in Zwolle schreef ik voor de bijbehorende catalogus een essay over haar werk.

Op 22 september is er een speciale avond, ‘Wave, Wind, We’, waarbij Leiko een performance zal doen, en voorafgaand daaraan zal ik haar in het museumcafé interviewen over haar werk en de tentoonstelling. Het begint om 19 uur, kaarten à 7,50 euro zijn hier te bestellen.

Proefschrift Bewogen Straten, over de foto’s van het oude Parijs door Charles Marville

Op woensdag 19 oktober 2022 zal ik bij de Rijksuniversiteit Groningen mijn proefschrift verdedigen. Hoe het Parijse stadsbestuur vanaf 1865 tot 1910 omging met foto’s van Parijs, in het bijzonder met de foto’s die Charles Marville (1813-1879) maakte van de straten die gesloopt zouden worden vanwege de modernisering door Haussmann en keizer Napoléon III, is het onderwerp van het proefschrift. In archieven, wereldtentoonstellingen en publicaties kregen de foto’s – ook voor huidige kijkers nog steeds prachtig en mysterieus – steeds een nieuwe betekenis. Over wat die betekenis was, en welke functie de foto’s hadden, gaat mijn onderzoek. Het is daarmee een case-study over de rol van fotografie in de negentiende eeuw. Historische nauwkeurigheid, wetenschappelijke objectiviteit en moderniteit waren daarbij voor de opdrachtgevers veel belangrijker dan de esthetische kwaliteiten. [Een mooie selectie van de foto’s is hier te zien – en vergeet vooral niet in te zoomen]

Ik deed onderzoek in veel Parijse archieven en bibliotheken, van de Bibliothèque Nationale de France en de Bibliothèque Historique de la Ville de Paris tot de Service Historique de la Défense, mede dankzij beurzen van de Deutsche Forschungsgemeinschaft (DFG), de Rijksuniversiteit Groningen en het Manfred & Hanna Heitingfonds, en onder begeleiding van Prof. dr. Herta Wolf, Prof. dr. Wessel Krul, Prof. dr. Ann-Sophie Lehmann en Dr. Rachel Esner.

Het proefschrift is vooralsnog in het Nederlands, in eigen beheer uitgegeven, vormgegeven door Bart Kraamer. Helaas zijn er op dit moment geen exemplaren meer voorradig, wel zal ik een wachtlijst beginnen, bij tien belangstellenden zal ik weer een serie laten drukken – graag daarvoor een mailtje aan jokedewolf [at] gmail.com

Meer informatie over het proefschrift en de verdediging is te vinden op deze pagina.

Boek Le Nouveau Paris. Charles Marville photographs the City Transformation.

Met steun van het Manfred en Hanna Heitingfonds deed ik begin 2015 onderzoek in het Rijksmuseum in Amsterdam onderzoek naar de foto’s van Charles Marville uit de museumcollectie. Hiervan verscheen in maart 2018 een (Engelstalig) boek, deel 18 uit de serie Rijksmuseum Studies in Photography, dat via de webshop van het Rijksmuseum te koop is.

Het lichte oog huilt kleuren – Frederique van Rijn

Begin 2016 verbleef Frederique van Rijn (1982) als ‘artist in residence’ in het Luceberthuis in Bergen.

Dichter en kunstenaar Lucebert (1924-1994) is nog steeds voelbaar en zichtbaar aanwezig in zijn woonhuis/atelier dat sinds zijn overlijden in 1992 onveranderd is gebleven. Het inspireerde Van Rijn tot het maken van collages van landschapsfoto’s van de omgeving van Bergen gecombineerd met foto’s van details in het huis en atelier: verfspatten, détails uit etsplaten, schilderingen op muren, penseelstreken, maar ook objecten (bijvoorbeeld zijn doosje pijptabak) of beeldelementen uit zijn schilderijen. In deze serie gaan haar foto’s van Luceberts leefomgeving een soms surrealistische dialoog aan met de stoffelijke getuigen van zijn leven en werk.

In samenwerking met haar grootvader, de dichter Remco Campert (1929), heeft zij de serie tot een hommage aan Lucebert gemaakt. Campert koos bij elke collage een passende dichtregel uit het oeuvre van zijn vriend en mede-Vijftiger Lucebert.

Voor het boek, dat op 3 september uitkomt bij 99uitgevers, schreef ik de inleiding. De foto’s zijn vanaf dan tot 10 december te zien in Museum Kranenburgh in Bergen, van 14 t/m 29 oktober is er een verkooptentoonstelling bij Jan Six Fine Art Gallery, Amsterdam. Klik hier voor meer informatie.