Voor het blog van Atria schreef ik een recensie van de film Morisot van Klaas Bense, over de niet, zoals Atria zelf stelt, vergeten, maar ook niet erg serieusgenomen vrouwelijke impressionist Berthe Morisot. Helaas hinkt de film op teveel gedachten om daar iets aan te veranderen.
(Gepubliceerd in Trouw, 30 januari 2018)
Maria Austria (1915-1975) was tot nu toe vooral bekend vanwege haar krachtige theater- en dansfoto’s. Een tentoonstelling en een boek geven nu voor het eerst een overzicht van haar volledige werk.
Twee vrouwen, schaars gekleed en opgemaakt volgens de mode van 1959, zitten op de grond. Ze kijken geamuseerd in de camera van de fotograaf, die dankzij een grote spiegel ook voor de toeschouwer zichtbaar is. Achter die camera zit een fotografe, gehurkt, haar gezicht verschuilend achter de zoeker, haar zichtbare oog dichtgeknepen. Die fotografe is Maria Austria, fotopionier in Nederland.
In de jaren vijftig en zestig fotografeerde ze alle grote namen uit theater, beeldende kunst en literatuur. Ze had ook oog voor de wereld buiten en maakte reportages van de menselijke drama’s na de bevrijding. Bovendien had ze een vooruitziende blik: ze bedacht een fotorubriek voor het Handelsblad – in een tijd dat er nauwelijks foto’s in de kranten waren. Na de oorlog zette ze een fotobureau op. Continue reading Maria Austria: met de fotolens als masker
(gepubliceerd in De Groene Amsterdammer, 10 januari 2018)
In de zomer van 1909 keerde Amadeo Modigliani vanuit Parijs terug naar zijn geboorteplaats Livorno. De drank en drugs van de lichtstad hadden de kunstenaar, van kindsaf tuberculosepatiënt, lichamelijk en geestelijk uitgeput. Thuis sterkte hij aan en vond hij eindelijk de kracht om te beeldhouwen. Maar zijn vrienden lachten om de bustes die hij maakte. Woedend gooide hij de beelden in het kanaal.
Precies 75 jaar later, in 1984, maakte het museum van Livorno een groot geldbedrag vrij om de beelden op te duiken. Tot veler verbazing kwamen er drie abstracte marmeren hoofden boven water, in Modigliani-stijl. Kunsthistorici en conservatoren erkenden de beelden als echt, noemden ze ‘schatten’, ‘magische gezichten’, hadden het over ‘niet minder dan een herleving van Modigliani’s genie’. Totdat, een maand later, bekend werd dat vier mannen uit de omgeving, op het idee gebracht door de groots aangekondigde zoektocht, de beelden zelf in een middag hadden gemaakt met behulp van wat hamers, een schroevendraaier en een Black & Decker. De affaire-‘Modi’ was de grap van het seizoen, een opsteker voor de elektrisch-gereedschapsfabrikant die kon adverteren met de slogan ‘Iedereen heeft talent met een Black & Decker’ en een fikse deuk in het imago van de specialisten en museummensen.
Lees hier, op de site van De Groene, mijn bespreking van de tentoonstelling in Tate verder.
(gepubliceerd in Trouw, 20 januari 2018)
De Duitse fotograaf Michael Wolf richt zijn lens op de grote stad. En juist in de massa ziet hij de variatie. In Den Haag is nu een groot overzicht van zijn werk te zien.
Fotografen kan je verdelen in categorieën. De een gaat op de knieën om details in natuur, mens of wereld uit te lichten die de meeste mensen ontgaan. De ander kiest voor de panoramablik, het overzicht, de afstand. De een gaat voor het gepolijste plaatje, de ander wil juist de rafelranden tonen. Categorieën als deze, stempels, vooroordelen en hokjes maken de wereld overzichtelijk. En een beetje saai. Continue reading Michael Wolf, hokjesman voor de grote stad
De vier zeer uiteenlopende finalisten van de Prix de Rome Beeldende Kunst 2017 tonen hun werk de komende maanden in de Rotterdamse Kunsthal. Vrijdag (15 december) wees de jury Rana Hamadeh als winnaar aan.
Je kunt de Rotterdamse Kunsthal een stapel van tijdelijke musea noemen: in één ruimte is een tentoonstelling van een Belgische surrealist (Paul Delvaux), in de ruimte ernaast hangen foto’s van de vorig jaar overleden oorlogsfotograaf Jeroen Oerlemans, erboven is er kattenkunst.
De komende maanden heeft het gebouw er dankzij de Prix de Rome vier galerietjes bij, die samen een mooi panorama geven van de hedendaagse beeldende kunst in Nederland. Die is zoekende, als altijd, maar ook zelfverzekerd, en zet gewaagde stappen buiten het eigen territorium. Continue reading Prix de Rome Beeldende kunst