Negin Zendegani fotografeerde gezinnen waarvan één van de ouders niet uit Nederland komt. De ideale familiefoto’s zijn de komende maand in Arnhem te zien
Even voorstellen: vrouw, man, kinderen. Het gezin. Ze lijken op elkaar, die grote en kleine mensen op de foto. Beter gezegd: de kinderen lijken op hun moeder en vader, op allebei een beetje. Tussen de ouders is geen gelijkenis, juist niet, stel je voor. Er is wél een band: we zijn in hun huiskamer, met het door hen gekozen kleedje op de grond, hun kamerplant, hun zilveren boeddha op tafel. Hun kleding, smetteloos in de vouw, past bij de gordijnen.
Familiefoto’s bevestigen wat we over onszelf willen onthouden, wat we de rest van de wereld willen tonen. Een familie niet als een willekeurige verzameling mensen, het is de tegenhanger van de klassefoto. De familiefoto toont de band tussen personen, intiem en op hun paasbest. Negin Zendegani (1967) fotografeerde 23 gezinnen, de foto’s zijn nu in Arnhem te zien. Zendegani fotografeerde op de manier waarop dat gebeurt sinds er portretfoto’s bestaan. De gezinsleden zorgvuldig gearrangeerd op het vlak van de foto, hun handen bewust op een schouder, een knie, je hoofd nog iets gedraaid, nog iéts dichter bij elkaar.
Op de foto’s van Zendegani is een opvallend verschil met de meeste gezinsfoto’s: één van de ouders is in Nederland geboren, de ander komt van elders. Oezbekistan, Syrië, Vietnam, Somalië, Argentinië. Waar de mensen er anders uitzien, andere gebruiken hebben, andere kerken, kleding en kleedjes.
Zendegani, die zelf in 1998 uit Iran naar Nederland kwam, en aan de Arnhemse kunstacademie studeerde, concentreert zich vaker op migratie. Ze maakte eerder een fotoserie over kinderen in azc’s en eentje over successvolle vluchtelingen in Nederland.
In de tekst bij de foto’s – elk gezin heeft een toelichting, een gesprek, deels opgetekend door de fotograaf – gaat het over de eerste ontmoeting, de reactie van de familie hier en daar, de kinderen die van beide ouders het beste meekrijgen. En over de man-vrouwpatronen in het huis – homoparen is Zendegani niet tegengekomen. Ook kinderloosheid is zeldzaam, een probleem dat genoemd moet worden. Er ontbreekt blijkbaar wat op de foto.
Op de foto’s is meer te zien. Openslaande deuren met dievenslot, strakgeplamuurde wanden en Hollandse laminaatvloeren, daarop de souvenirs uit de verre landen. Het zijn perfecte foto’s. En dat is precies wat de foto’s intrigerend maakt: die perfectie schuurt.
Negin Zendegani, ‘Waarom ik van je houd’, tot 24 september in Museum Arnhem in Arnhem, en in de vorm van een magazine bij uitgeverij Kontrast.