Omdat het in april 2023 precies vijftig jaar geleden was dat Pablo Picasso vijftig jaar overleden was – en daar in Nederland geen enkel museum aandacht aan gaf – schreef ik voor Trouw een vijfdelige minicursus Picassokijken, waarvan dagelijks een aflevering online verscheen, en vervolgens vrijdag in de krant. En aansluitend, op de sterfdag van de kunstenaar, verscheen mijn essay over de niet altijd makkelijke erfenis van Picasso
De afgelopen weken was ik weer een paar keer op Radio 1 te horen. Voor het programma Met het oog op morgen mocht ik op 1 juli praten over de rol van koeien in de kunst (vanwege een tentoonstelling in Ezinge, en vanwege de boerenprotesten – ik schreef op 14 juni in mijn rubriek het Oog van de wolf ook over koeien, in dit geval over koeien in een schilderij van Paul Gauguin). Het fragment uit het programma waarin ik aan het woord ben is hier terug te luisteren – vanaf minuut 41:40
Op zaterdagochtend 23 juli was ik te gast bij Nieuwsweekend om te vertellen over de Eiffeltoren. Bij de laatste etappe van de Tour de France zal de ‘dame de fer’ ongetwijfeld weer in beeld komen, maar het gaat, zo bleek uit inspectierapporten die het tijdschrift Marianne heeft ontdekken, niet goed met de 330 meter hoge toren: er blijkt ondanks de huidige schilderbeurt veel roest te zijn verdoezeld. Mijn bijdrage is hier terug te luisteren.
In juli 2020 zag ik in Parijs de tentoonstelling over Christo en Jeanne-Claude, die bedoeld was als begeleiding bij het inpakken van de Arc de Triomphe – een project dat al vele malen was uitgesteld. Nu het eindelijk zover is, (en hier live te volgen) 
(Artikel is gepubliceerd in Trouw, 22 juni 2021)
Naast de strakke geometrische beelden van Ellsworth Kelly lijkt het Amsterdamse Rijksmuseum bijna een poppenhuis. Zijn kunst tilt de hele omgeving op.
Een slordig gevormde witte ronde ring zweeft in het groen, alsof iemand een stuk uit de Rijksmuseumtuin heeft gegumd. Weg ruimte, weg kleur. Onzin natuurlijk: het is een ronde rechtopstaande plaat aluminium van een paar centimeter dikte met een ronde opening in het midden, zodat je er doorheen kunt kijken. Het oppervlak is zo perfect wit en mat dat het alles eromheen in een ander daglicht zet. Het zuigt alle aandacht naar zich toe.
Sinds dinsdag 20 april 2021 heb ik een eigen wekelijkse rubriek in Trouw, Het Oog van De Wolf. Daarin neem ik een onderwerp uit de actualiteit dat ik verbind aan een kunstwerk. Aan bod kwamen onder andere het terras (met een schilderij van Edouard Manet), de stilte van vier mei (met The Artist is Present van Abramovic), de bibliotheek (met een werk van Rachel Whiteread) en de komst van de lente (met David Hockney). Alle afleveringen staan hier samen. Hieronder een voorbeeld van 25 mei 2021, met een schilderij uit het Rijksmuseum Amsterdam.
Continue reading Wekelijkse rubriek in Trouw: Het Oog van De WolfIn Trouw schreef ik een artikel over de warme relatie tussen machthebbers en kunst (zie hieronder), ik mocht er later ook over vertellen op Radio 1 (en op NPO2), terugkijken kan hier, vanaf minuut 47:00
(Gepubliceerd in Trouw, 2 februari 2021) Amerikaanse presidenten en hun voorgangers maken handig gebruik van kunst. Ze bestendigen er hun macht mee en laten tegelijk zien welke nieuwe politieke wind er waait, aldus kunsthistorica Joke de Wolf
Direct na zijn inauguratie keek president Biden naar een schilderij. Hij deed dat samen met zijn vrouw Jill, met de nieuwe vicepresident Kamala Harris en de Second Gentleman, zoals de man van Kamala Harris officieel wordt aangeduid. Eerder had de 22-jarige Amanda Gorman al de show gestolen met een gedicht – de poëzie was een welkome afwisseling van de holle frases van de andere aanwezigen.
Continue reading Over het gecompliceerde maar langdurige huwelijk tussen politiek en kunstIn 2018 was ik in Taiwan, vanwege het jaarlijkse congres van de internationale vereniging voor kunstcritici, AICA International – ik was op dat moment secretaris van de Nederlandse afdeling. Ook bezocht ik er het prachtige nieuwe gebouw dat het Delftse architectenbureau Mecanoo in de zuidelijke stad Kaohsiung heeft gebouwd. Op 31 december 2018 verscheen mijn reportage in Trouw.
Deze persoonlijke site loopt achter, m’n meest recente krantenpublicaties staan er niet op – dat heeft een legale reden, en daarnaast een praktische. Op Topics, de gezamenlijke website voor abonnees van Volkskrant, Trouw, Parool en nog 10 andere publicaties van DPG, voorheen de Persgroep, zijn sommige van mijn artikelen in Trouw al op de dag van verschijnen hier te lezen, je kunt mij als auteur ook volgen. [Helaas blijkt het volgsysteem van Topics de laatste tijd niet helemaal waterdicht, beter kan je ook zo af en toe zoeken op mijn naam]
Voor de lezers die geen abonnee zijn, en dus op deze site terugvallen: excuses. (Op Twitter plaats ik als @alaloupe ook de links naar m’n meest recente publicaties)
In de zomer van 2018 schreef ik voor Trouw een serie over kunst in de Nederlandse openbare ruimte. Een openingsverhaal over de lusten en lasten van het bedenken ervan, en daarna een thematische rondreis langs de verschillende soorten buitenkunst. Over Landart in Flevoland, standbeelden van helden in 
Den Haag, kunst langs de snelweg, Vinexkunst, rotondekunst en tot slot herinneringskunst op de Afsluitdijk en in Oost-Groningen.
Verschenen in Trouw, 5 juli 2018
De Netflix-serie ‘The Americans’ stijgt uit boven de doorsnee spionageserie omdat hier niet alles wordt uitgelegd – binnen de serie, noch voor de kijker.
Gepubliceerd in Trouw, 27 juni 2018
(Gepubliceerd in Trouw, 6 juni 2018)
Ze kwamen samen in café Vogelzang, aan de rand van de Groningse binnenstad, vandaag precies honderd jaar geleden. Een stuk of acht jonge kunstenaars, schilders vooral, die vonden dat er in hun stad te weinig gebeurde op artistiek gebied. Bijeenkomsten willen ze, tentoonstellingen en lezingen over kunst, vormgeving, muziek. Ze noemen hun vereniging ‘De Ploeg’, een naam die verwijst naar de doelstelling van het ‘ontginnen van het artistieke leven’ in Groningen.
Continue reading Hoe De Ploeg Groningen ontgon
De performances van Marina Abramovic uit de jaren zeventig en tachtig vroegen veel van het lichaam en uithoudingsvermogen van de kunstenaars. In Bonn worden ze nu opnieuw uitgevoerd.
Dertig. Een twee drie vier vijf zes zeven acht negen, veertig. Een twee – ik ben rijstkorrels aan het tellen. Tellen als kunst: het is onderdeel van een performance van Marina Abramovic uit 2015. ‘Counting the Rice’ heet het en het idee is, zo zegt het bordje in het museum, om ‘tijd, ruimte, licht en leegte te ervaren en daarover te reflecteren’. Ook kan ‘een verbinding met het hier en nu’ ontstaan.
‘Hier’ is een grote tafel in de Bundeskunsthalle in Bonn, bij de tentoonstelling ‘The Cleaner’ van Marina Abramovic,. een overzichtstentoonstelling die eerder te zien was in musea in Zweden en Denemarken. ‘Nu’ is een zondagmiddag in mei. Buiten lijkt het zomer, binnen een handvol bezoekers. Aan de lange tafel zit nog één andere rijsttelster, de andere achttien plaatsen zijn leeg. Midden op de tafel is zo’n tien kilo witte rijst uitgekieperd en vermengd met zwarte linzen. Bij iedere stoel liggen een papiertje en een potlood. Tassen, horloges en mobiele telefoons zijn opgeborgen in een kluisje achter ons, je kunt een koptelefoon opzetten tegen omgevingsgeluid.
Continue reading Ook zonder bloed is Abramovics werk nog actueel
Het werk van de Amerikaanse fotograaf David LaChapelle (1963) is vaak vergeleken met platte reclame. Toch gaan de foto’s, op een eigen Hollywoodmanier, de diepte in.Wat zijn ze mooi, de mensen op de foto’s van David LaChapelle. Mooi en perfect naakt, ook dat nog, ze glimmen je tegemoet. En het rare is: die perfectie is echt.
Hij kreeg ze allemaal voor de camera: Madonna, Michael Jackson, Andy Warhol, Lady Gaga, ga maar door. En toen had hij er genoeg van, van al die glamour. Al die beroemdheden, modebladen, al die aandacht, al die seks en drugs en verveling. Dus vertrok hij naar Hawaï en maakte nog perfectere foto’s, met nog mooiere mensen, met het paradijselijke landschap als decor. Nog meer naakt. Zo gaat dat in de wereld van David LaChapelle.
M.C. Escher (1898-1972) woonde de eerste vijf jaar van zijn leven in Leeuwarden. Aanleiding voor het Fries Museum voor een grote tentoonstelling. En neem daar vooral even de trap naar boven.
(Gepubliceerd in Trouw, 2 mei 2018)
M.C. Escher behoeft geen introductie, zijn vlakvullingen en optische illusies zijn wereldberoemd. Een stuk beroemder dan zijn geboortestad Leeuwarden. Slim van het Fries Museum om in het jaar dat Leeuwarden Culturele Hoofdstad is, hier een grote tentoonstelling te wijden aan ‘hun’ Escher.
Eschers geboortehuis is nu weliswaar een museum, maar geen Eschermuseum. Museum het Princessehof opende in 1917, negentien jaar na Eschers geboorte aan de Grote Kerkstraat in Leeuwarden. Toen was de familie Escher al vertrokken uit de Friese hoofdstad. Maurits Cornelis, ‘Mauk’ voor vrienden, woonde er tot zijn vijfde.
In het Keramiekmuseum Princessehof, zoals het geboortehuis inmiddels heet, is een kleine presentatie te zien over Eschers jeugd. Een krantenknipsel verhaalt er over een tentoonstelling van Eschers prenten in dat museum in 1929 waar twaalf betalende bezoekers kwamen.
Continue reading De Escher Company op volle toeren in Leeuwarden