De Escher Company op volle toeren in Leeuwarden

In het gereconstrueerde atelier van Escher

M.C. Escher (1898-1972) woonde de eerste vijf jaar van zijn leven in Leeuwarden. Aanleiding voor het Fries Museum voor een grote tentoonstelling. En neem daar vooral even de trap naar boven.

(Gepubliceerd in Trouw, 2 mei 2018)

M.C. Escher behoeft geen introductie, zijn vlakvullingen en optische illusies zijn wereldberoemd. Een stuk beroemder dan zijn geboortestad Leeuwarden. Slim van het Fries Museum om in het jaar dat Leeuwarden Culturele Hoofdstad is, hier een grote tentoonstelling te wijden aan ‘hun’ Escher.

Eschers geboortehuis is nu weliswaar een museum, maar geen Eschermuseum. Museum het Princessehof opende in 1917, negentien jaar na Eschers geboorte aan de Grote Kerkstraat in Leeuwarden. Toen was de familie Escher al vertrokken uit de Friese hoofdstad. Maurits Cornelis, ‘Mauk’ voor vrienden, woonde er tot zijn vijfde.

In het Keramiekmuseum Princessehof, zoals het geboortehuis inmiddels heet, is een kleine presentatie te zien over Eschers jeugd. Een krantenknipsel verhaalt er over een tentoonstelling van Eschers prenten in dat museum in 1929 waar twaalf betalende bezoekers kwamen.
Continue reading De Escher Company op volle toeren in Leeuwarden

Mata Hari in Leeuwarden: hoezo ‘meisje?’

De in Leeuwarden geboren Mata Hari stierf precies honderd jaar geleden voor het Franse vuurpeleton. Een tentoonstelling van veel brieven en foto’s toont de bewogen levensloop van de wereldberoemde Friezin. (gepubliceerd in Trouw, 17 oktober 2017)

Restauratiewerk aan het Mata Hari-standbeeld in Leeuwarden, 11 oktober 2017. Foto JdW

Mata Hari kreeg een kleine opknapbeurt, kort voor haar jubileum, vorige week. De hoofdversiering was losgekomen, die moest weer even worden vastgelast aan het standbeeld. Hier, in de Leeuwarder binnenstad, werd Margaretha Geertruida Zelle in 1876 geboren, 41 jaar later overleed ze op 15 oktober 1917 voor het vuurpeleton van het Franse leger, schuldig bevonden van spionage voor de Duitsers. De wereld kende haar inmiddels als Mata Hari, oosters danseres en gezelschapsdame. Continue reading Mata Hari in Leeuwarden: hoezo ‘meisje?’

Van kitsch naar kunst: Lawrence Alma-Tadema

screen-shot-2017-01-09-at-18-25-23De schilderijen van sir Lawrence Alma Tadema (1836-1912) zijn lang afgedaan als kitscherig. In Leeuwarden pleit een grote tentoonstelling voor herwaardering

(gepubliceerd in Trouw, 30 september 2016)

Kitsch!’ zou je kunnen uitroepen als je de schilderijen van Alma Tadema ziet. Veel roze en lichtblauw, weelderige bloemen, jurken, Griekse zuilen, Romeinse krijgers, en steeds maar weer die felle zonnestralen die ergens op het schilderij een detail uitlichten. Toch brengen zijn werken op veilingen recordbedragen op. En bij de ‘Antiques Roadshow’, de Engelse versie van, jawel, ‘Tussen kunst en kitsch’, dook in juni een onbekend werk van Tadema op dat volgens het tv-programma ‘het allerduurste meesterwerk’ ooit ontdekt was. Continue reading Van kitsch naar kunst: Lawrence Alma-Tadema

Benner: wereldberoemd in Friesland

Verschenen in Trouw, 9 oktober 2014
Verschenen in Trouw, 9 oktober 2014

Zelf noemde kunstenaar Gerrit Benner zichzelf niet graag Fries. ‘Zeggen dat je een Fries bent, of zoiets, is klotekoek. Ik ben een mens, die Gerrit Benner heet en die schildert.’

Toch is de kunst van Gerrit Benner (1897-1981) onlosmakelijk verbonden met het noordelijke landschap. Zijn vereenvoudigde ‘landschappen’ met brede banen blauw, wit geel en groen, de werken waar hij inmiddels het meest bekend om is, kunnen immers niet los gezien worden van zijn geboortegrond. In een gezamenlijke tentoonstelling, in het Fries Museum in Leeuwarden en Museum Belvédère in Heerenveen, is nu geprobeerd zijn hele kunstenaarscarriere in zo’n tachtig schilderijen te vatten. Continue reading Benner: wereldberoemd in Friesland