Joke de Wolf, PhD

Joke de Wolf

  • Het kleine huis op de Russische prairie: Peredvizhniki

    Peredvizhniki, oftewel ‘zwervers’, werden ze genoemd, de jonge generatie Russische kunstenaars die rond 1870 persoonlijker onderwerpen kozen voor hun schilderijen. Voor het eerst is hun werk nu in Nederland te zien. Volledig gekleed staat het stel in de branding, hand in hand. Hij in keurig kostuum, zij, aan het silhouet van haar jas te zien,…

  • De wortel als borduurgaren: Diana Scherer

      In de serie ‘De Schepping’ vertellen kunstenaars hoe hun werk tot stand komt. Diana Scherer ‘dresseert’ plantenwortels: ze laat ze in geometrische patronen groeien. Mooi en hopelijk bruikbaar als materiaal. Het atelier van Diana Scherer ruikt naar aarde. Ze moest opruimen voor de komst van de Trouw-fotograaf, vond ze, “het was helemaal dichtgegroeid”. Maar…

  • Jan Weissenbruch: de monumentenman

    Jan Weissenbruch schilderde het Nederlandse landschap zoals hij dat graag zag. In Haarlem is te zien hoe hij zijn omgeving met zijn verbeelding bijschaafde en transformeerde tot decors voor een spannend verhaal. Je zou er zo in kunnen stappen, in het schilderij van Jan Weissenbruch. De Lepelstraat, tussen de Haarlemse Grote Kerk en de Vleeshal,…

  • Van kitsch naar kunst: Lawrence Alma-Tadema

    De schilderijen van sir Lawrence Alma Tadema (1836-1912) zijn lang afgedaan als kitscherig. In Leeuwarden pleit een grote tentoonstelling voor herwaardering (gepubliceerd in Trouw, 30 september 2016) Kitsch!’ zou je kunnen uitroepen als je de schilderijen van Alma Tadema ziet. Veel roze en lichtblauw, weelderige bloemen, jurken, Griekse zuilen, Romeinse krijgers, en steeds maar weer…

  • Andreas Gursky ging naar de bollen

    De Duitse fotograaf Andreas Gursky is bekend om zijn grote overzichtsfoto’s van mensen en gebouwen. Voor zijn nieuwste foto’s richtte hij zijn camera op de Nederlandse bloembollenvelden Van veraf lijkt het een ribbelpatroon van rode, oranje en groene horizontale lijnen, met wit ertussen. Pas als je dichter bij het drie meter hoge kunstwerk van Andreas…

  • Terroristenfoto’s: ook tijdens de Commune al een strijdpunt

    Franse media plaatsen niet langer foto’s van terroristen. Ook in vorige eeuwen bestond de angst dat zulke beelden geweld uitlokken. ‘Verzet tegen de haatstrategie’ kopte Le Monde op haar opiniepagina, de dag na de aanval in de kerk in Saint-Etienne-du-Rouvray. Portretten van terroristen beeldt de Franse krant niet meer af, en ook over de identiteit…

  • Helmut Newton versus Stephen Shore: onvergelijkbare grootheden

    Fotografen Helmut Newton en Stephen Shore krijgen deze zomer ieder een retrospectief in Amsterdam. Ze blijken onvergelijkbare grootheden. (gepubliceerd in Trouw, 8 juli 2016) Twee grootheden uit de fotogeschiedenis zijn deze zomer in de Amsterdamse fotomusea te zien. Foam ruimde het hele museum leeg voor de foto’s van Helmut Newton (Berlijn 1920 – Los Angeles…

  • De achterkant van het schilderij

    Rob Scholte en Vik Muniz hebben zich allebei op de achterkant van de kunst gericht. Letterlijk. Wat doen ze precies, en wat is daar eigenlijk te zien? (gepubliceerd in Trouw, 21 juni 2016) De eerste keer oog in oog staan met de ‘Olympia’ van Manet, of, vooruit, de ‘Mona Lisa’ van Da Vinci, kan vervreemdend…

  • Images à charge – belastende beelden

    Met fotografie en film zijn de afgelopen eeuw talloze misdaden opgespoord. Het Nederlands Fotomuseum toont de bewijslast en achtergronden bij elf van die zaken. (Eerder verschenen in Trouw, 26 mei 2016) In de Amerikaanse politieserie Crime Scene Investigation, CSI voor de kenners, gaat het vaak om stof. Schuldig stof. De technische onderzoekers van de plaats…

  • Van witte kubus naar bonte kermis

    Kunstmusea trekken steeds vaker hulpmiddelen uit de kast om de kunst aantrekkelijk te maken. Welke gedachten zitten daarachter, en waar ligt de grens? (eerder gepubliceerd in Trouw, 24 mei 2016) Damien Hirst had één kunstwerk uitgeleend, en om dat te zien stonden mensen in 2008 heel lang in de rij in het Rijksmuseum. Het ging…

  • Nadar en zijn Géant

    Fotograaf, journalist en uitvinder Nadar zou in 1865 met zijn reusachtige luchtballon vanaf Amsterdam opstijgen. Het liep uit op een teleurstelling. (eerder verschenen in Trouw, 10 mei 2016) Zo’n vijftigduizend mensen hadden zich op maandagmorgen 11 september 1865 verzameld bij het Amsterdamse Paleis voor Volksvlijt. Ze verwachtten een spektakel: de beroemde fotograaf-uitvinder Nadar, pseudoniem van…

  • Une femme – foto’s van Jeroen Robert Kramer

    Monsieur Khiar wil niet op de foto. En bestaat misschien niet. Fotograaf Jeroen Robert Kramer maakte een poëtische vertelling in woord en beeld waarbij de werkelijkheid even niet zo belangrijk is. ‘Telkens als we langs een reclame komen waarop een vrouw staat, zoals die reclames voor haarproducten, vraagt mijnheer Khiar doodserieus: ‘Wie is die vrouw?’…

  • Gainsborough schilderde mensen van vlees en bloed

    Hij was een van de grotere Engelse schilders, maar tot nu toe was hij niet of nauwelijks te zien in Nederland. In Enschede straalt Thomas Gainsborough voor het eerst. Thomas Gainsboroughs beroemdste schilderij is ‘Blue Boy’, en dat is vooral bekend geworden als voorbeeld voor een personage van Quentin Tarentino. De Amerikaanse regisseur nam het…

  • Hoogtepunten van de Amsterdam Art Fair

    Voor het nieuwe kunstplatform See All This vatte ik het aanbod van de tweede editie van de Amsterdam Art Fair samen in 12 hoogtepunten, te lezen op het blog. Voor het nieuwe, tweede nummer van het papieren tijdschrift van See All This interviewde ik oa. Rob Scholte over de belangrijkste gebeurtenissen in de geschiedenis, en besteedde…

  • Hockney in Keulen

    Kunstenaar David Hockney (1937) keerde terug naar zijn geboortegrond in Yorkshire om zich voor het eerst in zijn carrière op landschappen te richten. Een tentoonstelling in Keulen laat honderden werken zien die hij daar de laatste vijf jaar maakte. (Artikel verscheen op 30 november 2012 in Trouw)